10 مرز جالب در دنیا

میثم هادی پور -

دوست‌داشتنی‌ترین مرزهای کشورها

مرزها فاصله‌ بین دو کشور همسایه هستند و علاوه بر مشخص کردن حدود جغرافیایی، محدوده­ سیاسی، قضایی و اقتصادی را نیز نشان می‌دهند. بسته به شرایط دو کشور، گاهی خطوط مرزی مشخص و گاهی نامشخص هستند. مثلا ممکن است مرز بین دو کشور، یک پدیده طبیعی مانند کوه، جنگل یا رودخانه باشد. یا مثلا کشورهایی هستند که در محل مرز کیلومترها از هم دور هستند. این کشورها معمولا منطقه‌ای به نام صفر مرزی دارند. این منطقه حد فاصل بین دو کشور است و از نظر سیاسی متعلق به هیچ یک از کشورها نیست. معمولا در این کشورها، شرایط مرزها به شدت امنیتی است. اما در نقطه مقابل، کشورهایی مانند کشورهای حوزه شنگن را داریم. در این کشورها، مرز صرفا یک نشانگر است که کشور همسایه را نشان می‌دهد. مردمی که در شهرهای مرزی زندگی می‌کنند در طول یک شبانه روز ممکن است بارها بین دو کشور رفت و آمد کنند، بدون اینکه متوجه این مسأله باشند. اما مثلا محدوده‌ مرزی پاکستان و هند را در نظر بگیرید، مسلم است که شرایط در مرز این دو کشور، با کشورهای حوزه شنگن بسیار متفاوت است.

با تغییر روابط سیاسی بین کشورها، شکل مرزها هم تغییر می‌کند. ساکنین شهرهای مرزی، میزان خشونت در منطقه، میزان حضور نیروهای مسلح و بسیاری موارد دیگر نیز دستخوش تغییر می‌شود. بسته به این عوامل و بسیاری موارد تاثیرگذار دیگر، امروز ما خطوط مرزی را می‌بینیم که ما را شگفت‌زده می‌کنند. کشورهایی که محدوده‌ مرزی آنها به هیچ وجه شبیه به پیش‌فرض‌های ذهنی ما نیست.

مرز هلند و بلژیک در حوزه‌ی شنگن

نپال و چین

دو کشور نپال و چین، مرتفع‌ترین مرز دنیا را دارند. به این دلیل که محدوده‌ مرزی آنها کوه اورست است. اورست با ارتفاع 8848 متر، بلندترین کوه دنیا به حساب می‌آید. جالب اینجاست که در آخرین اندازه‌گیری‌های انجام شده، ارتفاع این کوه نسبت به آمار قبلی، حدود یک متر افزایش داشته.  هرچند که کوهنوردان معمولا از نپال به این کوه صعود می‌کنند، اما اورست جزء اراضی هر دو کشور به حساب می‌آید. شما می‌توانید از چین هم به این کوه صعود کنید. البته که راه پرطرفدارتر، همان مسیر نپال است. بیشتر به این دلیل که زیرساخت‌های لازم برای برنامه‌های این چنینی در نپال وجود دارد، به خصوص وجود شرپاها (راهنمایان بومی کوهستان) که صعود اورست را امن‌تر می‌کنند.

کوه اورست

کوه اورست – مرز میان نپال و چین

هاییتی و جمهوری دومینیکن

در زمان اوج استعمار، جمعیت هاییتی هفت برابر جمعیت کشور همسایه‌اش بود. امروز جمعیت دو کشور تقریبا با هم برابری می‌کند. هاییتی حدود 10 میلیون و جمهوری دومینیکن حدود 9 میلیون جمعیت دارد. اما وسعت خاک هاییتی تقریبا نصف کشور همسایه یا جمهوری دومینیکن است. در نتیجه، هاییتی پراکندگی جمعیتی فشرده‌تری نسبت به جمهوری دومینیکن دارد. عواملی مانند میانگین بارش کم و اهمال در حفاظت از جنگل‌ها باعث شد که هاییتی با مشکل جنگل‌زدایی رو‌به‌رو شود. این درحالی است که جمهوری دومینیکن همچنان جنگل‌های خود را حفظ کرده. در سال 2014، دولت هاییتی متعهد شد تا سال 2016، وسعت جنگل‌های کشور را دو برابر کند. با وجود تمام تردیدهای اولیه، مردم به موفقیت این پروژه امیدوار هستند.

هاییتی و جمهوری دومینیکن

مرز میان هاییتی و جمهوری دومینیکن

کانادا و آمریکا

کتابخانۀ عمومی هاسکل، مرز بین دو کشور کانادا و آمریکا است. این کتابخانه، شهر استانستد در کبکِ کانادا را به دربی‌لاین در ورمونتِ آمریکا وصل می‌کند. درست در وسط فضای کتابخانه، یک خط سیاه رنگ می‌بینید که مشخص کننده مرز دو کشور است. کتابخانۀ هاسکل، در سال 1904 و به عمد در نقطۀ مرزی دو کشور ساخته شده. این کتابخانه را کارخانه‌دار آمریکایی کارلوس هاسکل ساخت که همسری کانادایی داشت. از زمان حیات سازندگان این کتابخانه تا به امروز، شهروندان هر دو کشور از خدمات آن استفاده کرده‌اند. علاوه بر کتابخانه، سه خیابان دیگر هم دو شهر را به یکدیگر وصل می‌کنند. پس از حملات یازده سپتامبر و با محدود شدن تردد بین دو شهر، کتابخانه هاسکل تنها جایی بود که مردم می‌توانستند بدون نظارت نیروهای امنیتی بین دو کشور حرکت کنند.

مرز میان کانادا و آمریکا

نوار مشکی کف مرز میان کانادا و آمریکا است

آلاسکا و روسیه

سارا پالین، شهردار آلاسکا و نویسنده کتاب آزادی شیرین، در یکی از مصاحبه‌های خود گفت که از پنجرۀ خانه‌اش، روسیه را می‌بیند. این حرف حاشیه‌های بسیاری را به دنبال داشت و البته به شدت بعید به نظر می‌رسید. باورش‌اش سخت است،آیا شما واقعا از آلاسکا روسیه را می‌بینید. اما چطور؟ در این منطقه دو جزیره وجود دارد که به عنوان جزایر دیومد شناخته می‌شوند. جزیره بزرگتر جزو اراضی روسیه و جزیره کوچکتر جزو اراضی آلاسکا است. فاصله این دو جزیره از یکدیگر 3.8 کیلومتر است. پس عملا اگر شما در یکی از جزایر باشید، جزیره‌ی دوم را به راحتی می‌بینید. پس دیدن آلاسکا از روسیه واقعا شدنی است. 

نکته جالب‌تر اینکه، ساعت رسمی این دو جزیره با هم متفاوت است. جزیره کوچک‌تر از ساعت رسمی آمریکا و جزیره بزرگ‌تر از ساعت رسمی روسیه پیروی می‌کند. پس زمانی که از یک جزیره به جزیره دیگر نگاه می‌کنید، علاوه بر یک کشور دیگر، دارید فردا را می‌بینید. طبق ساعت رسمی، زمانی که در دیومد کوچک ساعت نه صبح است، در دیومد بزرگ ساعت 6 بعد از ظهر روز بعد است. 

جزایر دیومد بزرگ و کوچک

اتیوپی و سومالی‌لند

این طناب، مشخص کننده مرز دو کشور اتیوپی و سومالی‌لند است که بخش مستقلی از سومالی به حساب می‌آید. همان‌طور که مشخص است، مسئولین این منطقه اصلا نسبت به امور گمرکی سخت‌گیر نیستند. البته این مسأله چیز عجیبی در آفریقا نیست. زاغه‌هایی که میبینید نگهبانی و گمرک مرزی هستند. یکی از مسافرینی که به این کشورها سفر کرده از تجربه خود می‌گوید:

"سال 2010، من از کیلی به سمت کنیا میرفتم. با ماشین تا مرز کیلی رفتم. بعد وارد صفر مرزی شدم، محدوده‌ای که به جایی تعلق نداشت. وقتی به کنیا رسیدم، یک ویزا خریدم و در کمال تعجب دیدم که تنها با تکیه به نام من ویزا را صادر کرده و پاسپورتم را مهر زدند. بدون اینکه جزئیات دیگری بخواهند."

مرز میان اتیوپی و سومالی‌لند

کره شمالی و کره جنوبی

تصاویر ماهواره‌ای، نمای جالبی از تفاوت و مرز دو کشور کره شمالی و کره جنوبی به ما نشان می‌دهند. همانطور که در تصویر مشخص است، پیونگ‌یانگ تنها شهر کره شمالی است که برق دارد. در تصویر کشورهای چین و کره جنوبی به دلیل استفاده از برق و روشنایی می‌درخشند، درحالی‌که کره شمالی در تاریکی است. برخی معتقدند که درخشیدن کشورها در شب، نشانۀ رفاه اقتصادی آن کشور است. اگر به این ادعا تکیه کنیم، مشخص است که وضعیت اقتصادی کره شمالی مناسب نیست. درنظر داشته باشید که کره شمالی یکی از نظامی‌ترین حکومت‌های دنیا را دارد.

 تصویر ماهواره ای از کره شمالی و کره جنوبی (برگرفته از سایت ناسا)

سوئد و نروژ

سوئد و نروژ جزء همسایه‌هایی هستند که رابطۀ سیاسی و اقتصادی فوق‌العاده‌ای با یکدیگر دارند. مرز دو کشور نیز، به اندازۀ رابطۀ آنها با یکدیگر شگفت‌انگیز و زیبا است. جاده‌‍‌‌ای با طول بیش از 1500 کیلومتر که از دو طرف با درختان کاج احاطه شده است. درختانی که در اکثر روزهای سال پوشیده از برف هستند. مرز سوئد و نروژ، طولانی‌ترین مرزِ هر دو کشور است. در سال 2012، هاوارد دالگراو (عکاس نروژی)، عکسی از راندن اتومبیل‌های برفی در خط مرزی نروژ و سوئد منتشر کرد که بازخورد خیلی زیادی داشت. دالگراو در توصیف این عکس نوشت: