میثم هادی پور -

شادترین و غمگین‌ترین کشورهای جهان

امسال نیز مانند سالیان گذشته، شادترین کشورهای جهان رتبه­‌بندی شده­ و فنلاند برای سومین بار پیاپی عنوان شادترین کشور جهان را کسب کرده است. البته که شادی مفهومی نسبی است. ممکن است دلایل شادی افراد مختلف، با هم فرق داشته باشد. آنچه یک نفر را خوشحال می­‌کند ممکن است برای دیگری بی­‌اهمیت باشد. پس کارشناسان چگونه به این رتبه‌­بندی رسیده‌­اند؟

دانشمندان، فیلسوفان و کارشناسان اقتصادی طی سال­‌ها آزمون و خطا، به مجموعه‌­ای از عوامل رسیدند که می­‌تواند شادی یا حس رضایت از زندگی را تامین کند. این مجموعه عوامل شامل مواردی مانند: سلامت، ثروت، مصاحبت و امنیت می­‌شود. با تکیه بر این چهار عامل، سازمان­های مختلف، گزارش­‌هایی را منتشر می­‌کنند که معروف‌­ترین آن‌ها گزارش رضایت جهانی، شاخص توسعه انسانی (HDI) و شاخص سیاره شاد (HPI) است. هر کدام از این شاخص­ها ابزار اندازه‌­گیری خاص خود را دارند که قصد ما در این مطلب، بررسی تخصصی و پژوهشی نیست، پس به اصل موضوع می‌پردازیم.

رضایت از زندگی

نحوه ارزیابی میزان رضایت از زندگی

 شاخص های HDI  و HPI

‌شاخص توسعه انسانی (HDI) و شاخص سیاره شاد (HPI) به شکل سالانه گزارشی ارائه می­‌دهند که میزان شادی و رضایت مردم را می­‌سنجد. یک ایراد اصلی این شاخص‌­­ها، استفاده از حامیان مالی یا همان اسپانسرها است. صرف حضور اسپانسر در آمارهای این چنینی، اعتبار و صداقت آن را زیر سوال می‌­برد. به علاوه این شاخص‌­ها، بیشتر متّکی به ابزارهای اندازه‌­گیری هستند. هدف نهایی از این آمار، فهمیدن میزان رضایت مردم از وضع زندگی‌­شان است. این در حالی است که در شاخص توسعه انسانی و شاخص سیاره شاد، درک و نظر شهروندان از شرایط زندگی‌­شان در نظر گرفته نشده یا تاثیر چندانی در نتیجه نهایی ندارد.

 شاخص رضایت جهانی

یکی دیگر از سازمان­‌هایی که سالانه لیستی از 153 کشور جهان اعلام می­‌کند و آن‌­ها را بر اساس سطح شادی در جامعه می‌­سنجد، سازمان ملل است. این لیست، تحت عنوان گزارش رضایت جهانی، از سوی دایره  راه­کارهای توسعه پایدار (یکی از بخش­های اصلی سازمان ملل)، ارائه می‌­شود. اساس این رتبه­‌بندی، میزان رضایتی است که شهروندان از زندگی در یک کشور خاص احساس می‌­کنند. نحوه کار دایره راه­کارهای توسعه پایدار به این شکل است که مجموعه‌­ای از کارشناسان اقتصاد، متخصّصین مغز و اعصاب و کارشناسان آمار را در مقاصد مختلف استخدام می‌­کند. این کارشناسان با ابزارهای گوناگون، شرایط فردی شهروندان یک جامعه را بررسی می­‌کنند و در نهایت به یک گزارش جامع از وضعیت سلامت و میزان رضایت مردم می‌­رسند. پایه و اساس این شاخص با آمارهای مشابه متفاوت است.

دایره راه­کارهای توسعه پایدار، تمام داده­‌های خود را از نمونه­‌های جمعیتی می­‌گیرد. برای این کار نظرسنجی‌­هایی تهیه شده­ که کیفیت زندگی را تحلیل می­‌کنند و در نهایت نشان می‌­دهند یک فرد خاص در چه شرایطی زندگی می‌­کند. سوالاتی که در نظرسنجی مطرح می‌­شوند، ساده و بدون ابهام هستند. علاوه بر آن، در هر کشور حداقل 1000 نفر در این نظرسنجی شرکت می­‌کنند؛ مثلا یکی از سوال ها به این شکل است:

 «فرض کنید زندگی، نردبانی با 10 پله است که از 0 تا 10 شماره‌­گذاری شده­. اولین پله شماره 0 و آخرین پله شماره 10 است. بالای نردبان بهترین زندگی ممکن برای شما و پایین نردبان بدترین زندگی ممکن را نمایش می‌­دهد. در این لحظه از زندگی، احساس می­‌کنید روی کدام پله ایستاده‌­اید؟» 

البته تأکید بر استفاده از داده­‌های فردی به این معنا نیست که این آمار پایه و اساس علمی ندارد. شرایط اقتصادی و اجتماعی را هم در نتایج آمارهای این سازمان در نظر گرفته‌­اند. افزون بر آن، تولید ناخالص ملی، حمایت اجتماعی، امید به زندگی، حق انتخاب آزادانه، سخاوت و رویکرد افراد به فساد نیز جزء معیارهای این گزارش است.

شادترین کشورهای جهان

همان­طور که در ابتدای متن گفتیم، برای سومین سال پیاپی، فنلاند شادترین کشور جهان شده است. کشورهای دیگری که با فنلاند در این لیست هستند کمابیش مانند آمار سال­های گذشته است. تنها تفاوت، اضافه شدن لوکزامبورگ به لیست است.

فنلاند

دانمارک

سوئیس

ایسلند

نروژ

هلند

سوئد

نیوزلند

اتریش

لوکزامبورگ

امسال برای اولین بار، گزارش رضایت جهانی، شهرهای شاد جهان را نیز اعلام کرده است. جای تعجب نیست که پایتخت فنلاند، هلسینکی، به عنوان شادترین شهر جهان انتخاب شده است. در اینجا، لیستی از سایر شهرهای ذکر شده در گزارش را می‌­بینید.

هلسینکی، فنلاند

آرهوس، دانمارک

ولینگتون، نیوزلند

زوریخ، سوئیس

کوپنهاگ، دانمارک

برگن، نروژ

اوسلو، نروژ

تلاویو، اسرائیل

استکهلم، سوئد

بریزبین، استرالیا

غمگین‌­ترین کشورهای جهان

در گزارش اعلام شده نام 153 کشور ذکر شده است. در این بخش کشورهایی را می­‌بینیم که شهروندان آن­ها کم‌ترین میزان رضایت از زندگی را داشتند.

افغانستان

سودان جنوبی

زیمبابوه

رواندا

جمهوری آفریقای مرکزی

تانزانیا

بوتسوانا

یمن

مالاوی

هند

جغرافیای رضایت جهانی

قابل پیش­بینی است که میزان رضایت و خشنودی شهروندان، با میزان فقر و امنیت کشورها ارتباط مستقیم داشته باشد. به جز نیوزلند، سایر کشورهای شاد، تمامی در اروپا قرار دارند. در لیست غمگین­‌ترین مردم جهان نیز، کشورهایی را می‌­بینیم که ثبات سیاسی و اقتصادی ندارند. به علاوه، منطقه اسکاندیناوی شادترین بخش کره زمین و آفریقا، غمگین­‌ترین بخش آن است.

 رضایت جهانی

امّا جایگاه ایران در گزارش رضایت جهانی...

ایران نیز یکی از 153 کشوری است که در این گزارش نام برده شده است. در آخرین رتبه‌­بندی این سازمان، ایران رتبه 118 را به خود اختصاص داده. کشورهای دیگری چون ارمنستان، گرجستان، نیجریه، اردن و موزامبیک در رتبه‌­های مشابه با ایران قرار دارند. در هر آماری که هر سازمانی اعلام ­می­‌کند، احتمال خطا و اشتباه وجود دارد؛ چرا که نتیجه دقیق این گزارش­‌ها به دقت و صحت اطلاعات اولیه بستگی دارد. در بسیاری از کشورها به دست آوردن همچین اطلاعاتی دشوار است. با وجود اینکه آمار پیش رو یکی از معتبرترین آمار اعلام شده از سوی سازمان­‌های بین­‌المللی است، باز هم توصیه می‌­کنیم احتمال خطا را در نظر داشته باشید.

همین حالا از اینجا برای تعیین وقت مشاوره اقدام کنید